De groep
hippe jongemannen met baarden kijkt nog eens goedkeurend naar hun koperen
ketel. Lachend en tevreden schenken zij een heldere pils in hun glazen. Nu
extra fris! Compleet ander pils, een revolutie!
Bier begint hip te worden. De associatie van
grijze mannen van ver in de vijftig die pijp roken begint af te brokkelen en
als je nu eens indruk wilt maken in een café bestel je niet de duurste wijn op
de kaart maar een krachtig speciaal bier van de tap. Nu blijft de vraag: wat moeten we dan gaan drinken?
Bier in Nederland kent zo zijn eigen
geschiedenis. Als altijd heeft de export een grote rol gehad. In de gouden eeuw
maakten wij met name bier voor andere landen. Er zijn maar weinig brouwerijen
die kunnen zeggen dat ze echt Nederlands bier maken. Bijna allemaal zijn het stijlen
van andere landen die Nederland op grote schaal brouwde om te exporteren.
Voor de tweede wereldoorlog waren er 180
brouwerijen actief in Nederland. Door de opkomst van het goedkopere jenever, de
economische malaise van de jaren 30 en twee wereldoorlogen waren er in de jaren
50 nog maar 14! brouwerijen over.
Uit Tsjechie was inmiddels het ondergistende
Pilsner overgewaaid naar Nederland. Heineken begon zijn opmars in Nederland en
in de wereld. Het Tsjechische pils dat bekend staat om zijn moutigheid en frisse
bitterheid werd langzaam maar zeker ontdaan van smaak. Slimme marketing voedde
de drinkers op over hoe bier er uit zou moeten zien en hoe je het zou moeten
drinken. Het liefst zo koud mogelijk, zodat je smaakpappillen toch niets meer registreren en het is absoluut belangrijk dat het bier volledig doorschijnend is.
Heerlijk Helder Heineken.
De andere grote brouwerijen, die Nederland
rijk is, zijn wat smaak betreft niet anders. De gisten die zijn gekozen hebben
als eigenschap zo min mogelijk smaak te creëren. Het bier wordt gefilterd en
gepasteuriseerd. De hoppen zijn vrijwel geheel afwezig en er gaat zoveel rijst,
mais of andere opvuller in dat het verschil in smaak tussen de merken te
verwaarlozen is. Wat over is, heet marketing. Groene flesjes, flesjes met
beugels, andere glazen, andere kratten, andere viltjes, ludieke reclames of
gewoon het uit een bepaalde streek komen bepaalt voor het overgrote deel welk
bier mensen willen hebben. Ik blijf het leuk vinden hoe mensen vol passie
vertellen dat ze nooit iets ander zouden willen dan Grolsch. Wissel bij dat
soort mensen als ze even niet kijken maar eens hun glas om met een ander pils.
Heineken, Hertog Jan, AH pilsner, het maakt niet uit. Het verschil wordt nooit
geproefd hoe moeilijk het ook is om voor te stellen.
Gelukkig beginnen steeds meer mensen door te
hebben dat pils drinken van een grote brouwerij ongeveer hetzelfde is als een
magnetronmaaltijd bij de Albert Heijn. Dan kunnen ze het wel Kornuit noemen en
hippe jongemannen met baarden in de reclame stoppen maar verschil is er niet
gemaakt. Dit soort marketingtrucs zijn begonnen omdat de grote brouwerijen
doorhebben dat het nieuwe bierdrinken begonnen is. Mensen zijn de laffe smaken
van het Nederlandse pils beu en zijn aan het experimenteren geslagen.
Ok, geen
kornuit dus. Wat drinken we dan?
Brouwerij 't IJ, Amsterdam |
Echt bier kun je in steeds meer café’s krijgen, in de proeflokalen van de brouwerijen en in steeds meer supermarkten. Zoek naar ongepasteuriseerd en ongefilterd bier. Laat je niet verleiden tot het kopen van speciaalbieren van grote brouwerijen maar kijk welke brouwerij en bij jou in de buurt zit.